“`html
Hazır Giyim Sektöründe Kriz Uyarısı: Acil Çözüm Çağrısı
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Toygar Narbay, 2023 ve 2024 yıllarının ardından 2025’in ilk dört ayında da zarar eden hazır giyim sektörünün acil durumu hakkında basın toplantısı gerçekleştirdi.
Konkordato ve İflasların Artışı Bekleniyor
Uygulanan yüksek faiz oranlarının enflasyonu artırdığını vurgulayan Narbay, mevcut ekonomik koşulların sürmesi durumunda, birçok firmanın öz sermayesini kaybetme riskiyle karşılaşacağını belirtti. Bu durumun rekabet üstünlüğünde gerilemelere ve istihdam kayıplarına yol açacağını ifade eden Narbay, sektörün önümüzdeki dönemde konkordato ve iflaslarla karşı karşıya kalacağını kaydetti.
Türk Hazır Giyim Sektörünün Ekonomiye Katkısı
Yaptığı açıklamada Narbay, şunları belirtti:
“Türk hazır giyim sektörü, tekstil endüstrisiyle birlikte ülke ekonomisine 1 milyon kişilik istihdam ve 50 milyar dolarlık bir üretimle önemli bir katkıda bulunmaktadır. Ancak son zamanlarda yaşanan ekonomik dalgalanmalar ve uygulanan politikalar, sektörümüzü sürdürülemez bir hale getirmiştir. Bunun üstesinden gelmek için devlet desteklerinin artık bir ihtiyaç haline geldiğini vurgulamak istiyoruz.”
Gelir-Gider Dengesindeki Bozulma
2022-2024 yıllarındaki resmi enflasyon oranı yüzde 138 olarak açıklanırken, bu dönemde asgari ücretteki artış yüzde 249, politika faizinde ise yüzde 258 seviyesine ulaştı. Bu dikkat çekici fark, ekonomik hareketliliğin, resmi verilerin öngördüğünden daha derin bir sıkıntı içinde olduğunu göstermektedir. Yüksek asgari ücret artışına karşın, çalışanların alım gücünde kayda değer bir iyileşme olmaması, günlük hayatta yaşanan sıkıntıları gözler önüne sermektedir.
Bu dönemde maliyetlerin en az yüzde 249 oranında artması, gelirlerin etkilediği döviz kurundaki artışın ise yalnızca yüzde 101 seviyesinde kalması, gelir-gider dengesini ağır bir şekilde bozmaktadır. Bu fark, üretim süreçlerinde yapılan inovasyon ve markalaşma yatırımlarıyla telafi edilemeyecek kadar büyüktür.
Dolar Bazında Artan Maliyetler
Resmi enflasyon verilerine göre, sektörümüz dolar cinsinden yüzde 27 oranında ek maliyetle karşı karşıyadır. Bu durum, uluslararası pazardaki rekabetçiliğimizi ciddi şekilde tehdit etmektedir. Bugün Türk hazır giyim ürünleri, Uzak Doğu ülkelerinden yüzde 60, Kuzey Afrika’dan ise yüzde 45 daha yüksek fiyatlarla piyasada yer almaktadır.
Faiz Politikalarının Sektöre Etkileri
2024 yılında belirlenen yüzde 50 politika faizi, bileşik faiz oranlarının yüzde 63,2’ye çıkmasına neden olmuştur. Aynı dönemde döviz kurundaki artış ise sadece yüzde 16 olarak kaydedilmiştir. Bu durum, döviz bazında yaklaşık yüzde 40,5 reel faiz verilmesine yol açmaktadır. Hâlâ döviz bazında yüksek faiz ödemeye devam ediyoruz.
Mevcut ekonomik politikalar, kur artışını kontrol altına almayı amaçlarken, geçen yıl iskonto edilen döviz kurundaki yüzde 16’lık artışa rağmen enflasyon yüzde 44 düzeyinde kalmıştır. Ayrıca, yüksek faiz oranları, vadeli satışları etkileyerek ürün fiyatlarını artırmaktadır. Örneğin, altı ay vadeli satılan ürünlerde yüzde 60’a ulaşan ticari faiz maliyetleri, üreticiyi fiyatlara yüzde 30’dan fazla ek yük bindirmeye zorlamaktadır. Bu durum, enflasyon üzerindeki baskıları artırmaktadır.
Yerli Ürünlerin Yüksek Fiyatları
İthalatçıların kullandığı kur hesaplamalarında, faiz önemli bir unsur haline gelmiştir. Kur ile faiz çarpımı, ürün fiyatlarına yansıyınca, Avrupa’da 10 Euro olan bir ürünün ülkemizde 14-15 Euro’ya satılması kaçınılmaz hale gelmiştir.
Aynı zamanda, önümüzdeki yıl için hedeflenen yüzde 25 enflasyona karşın uygulanacak yüzde 46’lık faiz oranı, parasal genişlemeden kaynaklanan enflasyonist etkileri daha da artırmaktadır.
10 Maddelik Destek Önerisi
Rekabet gücünü kaybeden hazır giyim sektörümüz için derhal bir destek paketi hazırlanmalıdır. TGSD olarak kamuoyu ile paylaştığımız 10 maddelik destek önerisinde yer alan ilk üç madde, şu anda kritik bir önem taşımaktadır:
- Kur Dönüşüm Desteği: Net ihracata yüzde 10 oranında kur dönüşüm desteği sağlanmalıdır.
- Finansmana Erişim Kolaylığı: Reeskont faizi, politika faizinin yarısı kadar olmalı ve bunun tahsili faizin sona ermesiyle gerçekleştirilmelidir.
- İstihdam Desteği: Çalışan başına 2.500 TL desteğin, her boyuttaki sektörel firmalara verilmesi sağlanmalıdır.
Pazara Dönüş İçin Acil İhtiyaç
Hazır giyim sektörü olarak, ülkemizin ekonomik kalkınmasına ve istihdama katkı sağlamaya devam etmek istiyoruz. Ancak mevcut şartlarda, bu çabaların sürdürülebilirliği için devlet desteği hayati bir gereklilik haline gelmiştir. Yetkililere çağrıda bulunuyoruz; önerilerimizi değerlendirerek sektör için acil destek paketini hayata geçirmeleri elzemdir. Aksi durumda, sektörümüzün güçlü uluslararası konumunu kaybetmemiz ve buna bağlı müşteri ile istihdam kayıpları kaçınılmaz olacaktır.
Sorumluluklarımızı Üstlenmeye Hazırız
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği olarak, sektörümüzün geleceğini korumak ve ülkemizin sürdürülebilir kalkınmasına katkıda bulunmak amacıyla kamu, finans ve diğer paydaşlarla iş birliği yapmaya ve gereken sorumlulukları üstlenmeye hazırız.
“`
